Aan het einde van het jaar is het tijd om de balans op te maken. Wat heeft er allemaal plaatsgevonden? Waar kunnen we op terugkijken? En wordt het jaar met een goed gevoel afgesloten? We hebben dit jaar veel energie gestoken in de uitwerking van maatregelen. Nieuwe maatregelen die nog niet zo gebruikelijk zijn in de reguliere agrarische bedrijfsvoering. Denk aan het gebruik van ureaseremmer en benzoëzuur of het verdunnen van mest met water. En maatregelen die te maken hebben met het optimaliseren van de huidige bedrijfsvoering. Of eigenlijk, het optimaliseren van vakmanschap als in het bewuster gebruikmaken van voer en rantsoen, weidegang en overige managementmaatregelen. Daarmee valt zoveel te winnen op zowel bedrijfseconomisch vlak als op het reduceren van ammoniak. Zonder dat daarvoor dure maatregelen nodig zijn.
De Proeftuin is inmiddels twee jaar bezig en met de betrokkenen van het project is afgesproken dat we voorlopig doorgaan. De komende periode zetten we het ingestarte traject voort. Ook de Proeftuin weet niet wat er beleidsmatig aan gaat komen, of wanneer. Maar dat maakt voor ons weinig uit. We zijn bezig met het ontwikkelen en aanbieden van maatregelen die praktisch bruikbaar zijn. Samen met de pilotveehouders en hun adviseurs volgen we deze maatregelen bij het toepassen en inpassen in de bedrijfsvoering. De opgedane ervaringen scherpen de maatregelen weer verder aan. Of leiden tot aanvullende vragen op een ander thema. Dat is het leuke van een proeftuin, er is ruimte voor het opvolgen van nieuwe inzichten. En al zorgen die inzichten soms juist voor het stopzetten van een traject, er is altijd beweging ergens in het project. Zo krijgt de gereedschapskist steeds meer vulling.
Daarnaast blijkt de belangstelling voor het ontwikkelde verzilvertraject te groeien. Door de vier maatregelen die in Overijssel nu aanvullend meegenomen mogen worden in de aanvraag van een NB-vergunning, komen adviseurs en gemeenten met hun vragen. Dan is het goed om te weten dat we de komende periode wederom nieuwe maatregelen aan de Commissie van Deskundigen van de Provincie Overijssel voorleggen. Al met al staat de balans van de Proeftuin er goed voor en is de agenda voor 2014 behoorlijk ingevuld. Hopelijk treffen we elkaar ergens in het nieuwe jaar! Rest mij nu alleen nog het overbrengen van de beste wensen en veel goeds voor 2014, namens mijzelf en het hele Proeftuin-team.