Succesvol ondernemen kent veel kritische succesfactoren. De belangrijkste drie zijn: willen, mogen en kunnen. Wanneer je iets niet wilt, gebeurt er niets. Wanneer je iets niet mag waarschijnlijk ook niet. Maar wanneer je iets wilt en mag, maar je kunt het niet, dan zijn wellicht je persoonlijke competenties in het geding. Succesvol veehouder zijn, vergt het vermogen om op meerdere borden en op meerdere niveaus te kunnen schak(el)en: technisch, tactisch en strategisch, maar ook sociaal,
maatschappelijke en zakelijk.
De basis van succes is altijd het ter zake kundig zijn. Zo ook bij het duurzaam runnen van een melkveebedrijf: veel technische kennis van koeien verzorgen, voeren en melken. Maar ook, en misschien nog belangrijker, kennis van de grond, gewassen en bemesting. De efficiëntie moet omhoog, verliezen omlaag. Een stevige basiskennis is hierbij een must. En met name wanneer eiwitniveaus in rantsoenen en bemestingsniveaus van gewassen omlaag moeten, dan komt het er op aan voldoende
primaire technische kennis te hebben. De wet van de eerst beperkende factor gaat spelen en dat is lang niet altijd het eiwitgehalte in het rantsoen of de stikstofbemesting op grasland. Ook andere productiefactoren moeten op orde zijn.
Ik ervaar dit bijvoorbeeld binnen het Proeftuin-micronetwerk ‘Winst via BEX en BEA’, waarin ik een Sallandse studiegroep begeleid. De kennis van de deelnemers varieert en hangt ook samen met de interesse voor een onderwerp. De een heeft meer affi niteit met voermaatregelen dan de ander. Het blijft daarbij essentieel om nieuwe kennis te ontwikkelen en om bestaande kennis aan te scherpen. Kennis van primaire processen helpt bij het succesvol reduceren van ammoniakemissie. Binnen het netwerk komt dit duidelijk naar voren. In dit geval is het niet alleen ‘willen is kunnen’, maar ook ‘kennen is kunnen’.