Antwoord:
Op bedrijfsniveau is dat lastig. Een hoog ureumgetal betekent eigenlijk dat er eiwit onbenut blijft in het rantsoen. Grofweg kan gesteld worden dat een punt lager ureum een vermindering van ammoniakemissie van 1,5 procent betekent. Het antwoord op de gestelde vraag is echter complexer. Hoe je het ureumgetal inzet bij de vermindering van de ammoniakemissie speelt een cruciale rol.
Gebruik van het ureumgetal
Het melkureumgetal (mg melkureum per 100 gr melk) geeft een indruk van de eiwitvoeding van melkvee en de hoeveelheid stikstof die in de urine terecht komt. Een hogere stikstofuitscheiding betekent meer ammoniakemissie. De relatie tussen melkureum en de stikstofuitscheiding is echter niet erg nauwkeurig. Het ureumgetal zegt namelijk niets over de werkelijke hoeveelheid ammoniak of de hoeveelheid stikstofexcretie.
Indicator
Er zijn veel factoren van invloed op de stikstofexcretie. Het ureumgetal is slechts één van die factoren en is daardoor niet te gebruiken om de ammoniakemissie rechtstreeks te verminderen. Het kan immers zijn dat de andere factoren de ammoniakemissie in de betreffende periode meer beïnvloeden dan het ureumgetal. In dat geval gaan veehouders die alleen via het ureumgetal sturen op de ammoniakemissie de mist in. Het ureumgetal is door de veehouder wel te gebruiken als indicator, bijvoorbeeld wanneer hij stuurt met voermaatregelen. Een daling van het ureumgetal wijst erop dat de voermaatregelen effectief zijn en dat de ammoniakemissie gedaald is. Helaas weet de veehouder dan niet hoeveel de ammoniakemissie is gedaald. Het sturen op een bepaalde hoeveelheid ammoniak (bijvoorbeeld in kg) lukt dus niet met het ureumgetal.
Verlaging van de stikstofexcretie
Het sturen op ammoniakemissie door het verlagen van het melkureumgetal is dus alleen mogelijk als deze bewust gericht is op een verlaging van de stikstofexcretie via het verlagen van het eiwitgehalte in het rantsoen. Het ureumgetal wordt namelijk ook beïnvloed door bijvoorbeeld de beweidingsstrategie, de zout- en wateropname en het tijdstip van melken ten opzichte van het voeren.
Extra zout
Extra zout voeren bijvoorbeeld, zorgt voor een lager ureumgetal. Dit heeft echter geen effect op de stikstofexcretie en heeft een moeilijk te bepalen effect op de ammoniakemissie. Een koe gaat relatief meer drinken door het extra zout, waardoor er een verdunningseffect optreedt. Door de extra urineproductie daalt de ureumconcentratie en dat beperkt de ammoniakemissie vanaf de roosters.
Aan de andere kant geeft meer urine een groter besmeurd (mest)oppervlakte en dat kan op zichzelf weer een negatief effect hebben op de ammoniakemissie. Het effect van de verlaging van het ureumgetal op de ammoniakemissie is dus sterk afhankelijk van de omstandigheden.
Gebruik ureumgetal door overheid
Het blijft een gegeven dat het ureumgetal, de stikstofexcretie en de ammoniakemissie sterk verband houden met elkaar. Als het gemiddelde Nederlandse ureumgetal daalt, dan is ook een dalingseffect te verwachten op de stikstofexcretie en daarmee ook op de ammoniakemissie in Nederland.
Juiste interpretatie
Het ureumgetal is zonder meer erg praktisch en eenvoudig in gebruik, maar is dus geen betrouwbaar sturingsinstrument om op individueel niveau te gebruiken voor het verminderen van de ammoniakemissie. Het vraagt om de juiste interpretatie van het getal, in bekend zijnde omstandigheden, om daadwerkelijk een reductie te realiseren. Als indicator bij het sturen op voermanagementmaatregelen is het prima te gebruiken. De overheid heeft het melkureumgehalte als PAS-maatregel opgenomen.